Zjedz tę żabę- o efektywności nauki
Pierwsza książka przeczytana w 2022. Chyba nie mogłam zacząć od lepszej na początek roku. Chyba że mogłam? Nie byłabym sobą gdybym nie zrobiła do niej notatki wizualnej:)
Książka „Zjedz tę Żabę” Briana Tracy dotyczy głównie organizacji codziennej pracy, jednak każdy z moich punktów, najważniejszych myśli ( moim zdaniem) z tej książki można odnieść do UCZENIA SIĘ!
Myśl #1
Ok, to zaczynamy od punktu nr 1! Czy jest szansa na to, że kiedyś nauczymy się wszystkiego? A może są już osoby, które uważają, że mają bardzo dużą wiedzę? Eksperci? Wiesz czym jest Efekt Dunninga- Krugera? #
Jest to hipotetyczne zjawisko psychologiczne, które mowie, że:
- osoby niewykwalifikowane w jakiejś dziedzinie życia mają tendencję do przeceniania swoich umiejętności w tej dziedzinie,
- osoby wysoko wykwalifikowane mają tendencję do zaniżania oceny swoich umiejętności.
Panowie przeprowadzili 4 badania, w których sprawdzali poziom, jaki prezentują uczestnicy w jednej z następujących dziedzin: poczucie humoru, logiczne rozumowanie (badane 2 razy) i angielska gramatyka. Następnie porównywali rzeczywisty poziom wykonania zadań z deklarowanymi przez badanych kompetencjami.
Co warto wiedzieć?
- Zjawisko to zostało odtworzone w innych eksperymentach, zaproponowano też różne wyjaśnienia.
- Późniejsze badanie wskazują, że uzyskane przez Krugera i Dunninga dane są wynikiem zjawiska statystycznego zwanego powrotem do średniej oraz błędu poznawczego zwanego złudzeniem ponadprzeciętności, a zaproponowane przez autorów wyjaśnienie jest błędne.
- W roku 2000 Dunning i Kruger otrzymali za swoje badania satyryczną Nagrodę Ig Nobla w dziedzinie psychologii.
Efekt Dunninga-Krugera to najprościej rzecz ujmując zbyt duża pewność siebie. Zjawisko to polega na przecenianiu swoich umiejętności w danej dziedzinie zwłaszcza gdy są na niskim poziomie.
Czy ignorancja częściej jest przyczyną pewności siebie, niż wiedza?
Nie znam się, ale się wypowiem?
Im bardziej zagłębiamy się w daną dziedzinę, tym więcej wiemy, że… nie wiemy.
Osoby niekompetentne:
- nie dostrzegają swojego niskiego poziomu umiejętności, no bo skąd mogą wiedzieć, że czegoś nie wiedzą,
- nie potrafią prawidłowo ocenić poziomu umiejętności u siebie, z tego powodu co wyżej,
- nie potrafią prawidłowo ocenić poziomu umiejętności u innych ponieważ ulegają innym błędom poznawczym ( np. https://www.facebook.com/Umyslniepl-2057463730989336/photos/2838857999516568),
- rozpoznają i uznają swój niski poziom umiejętności dopiero po odpowiednim treningu, ale w wyniku długiego procesu i chęci zobaczenia swoich luk kompetencyjnych.
Myśl #2
Masz listę rzeczy do nauki? Wybierz top 3 najważniejsze, najbardziej priorytetowe, takie, które najbardziej wpłynął na Twój sukces.
- Zrób listę książek do przeczytania w 2022.
- Wypisz potrzebne Ci kursy.
- Wypisz tematy artykułów, które chcesz przeczytać.
- Zrób listę kompetencje, które chcesz rozwinąć w 2022 roku.
Potem spróbuj dokonać wstępnej segregacji od mniej ważnych do ważnych, pilnych. Na końcu z tych list wybierz 3 rzeczy, które będą miały największe przełożenie na Twoje życie:
- najbardziej je zmienią
- najmocniej pchną Cię do przodu
- najbardziej obronią Cię przed porażką
EFEKT: już wiesz czym się zająć w pierwszej kolejności.
Czym jest żaba? To największe, najtrudniejsze, najbardziej potrzebne zadanie jakie masz do zrealizowania dziś lub w najbliższym czasie. Takie zadanie, które jak już pchniesz, to później wszystko się potoczy, ale ciężko zacząć i wziąć się za robotę.
Przykłady:
– pokonanie bariery językowej jeżeli chcę wyjechać na zagraniczną wymianę, projekt, wakacje
– prezentacja biznesowa, która pozwoli Ci zdobyć fundusze na projekt
– prezentacja na ustną maturę
– esej roczny
– spis treści pracy magisterskiej lub ustalenie samego tematu
Każdy ma inne żaby. Żaby się zmieniają.
Brian Tracy
Ich łykanie może nie należy do przyjemnych, ale jak już to zrobisz to, co może spotkać Cię gorszego?
Myśl #3
Zacznij od razu pracować. Chcesz zacząć naukę angielskiego?
- kup książkę,
- przynieś na biurko te które masz
- znajdź fajne kanały na You tube
- odpal sobie fil na Netflix (nawet z napisami)
Zrób mały krok.
Zacznij.
Nie zwlekaj.
Nie zostawiaj pomysłu tylko w sferze planów.
Chcesz w drożyć wiedzę ze szkolenia? Np. dawania informacji zwrotnej?
- Umów się z kimś na spotkanie za dwa dni.
- Masz dwa dni na przygotowanie się, a pierwszy krok do wdrożenia już masz
Chcesz napisać opowiadanie?
- Przygotuj kartki lub wymyśl tytuł i bohaterów. Zrób coś co pozwoli Ci wystartować. Coś małego wystarczy.
- Potem zadzieje się coś, co jest w punkcie nr 6 a dalej już poleci
Co Cię może powstrzymać?
- lęk przed porażką
Odkładasz zadanie do momentu, kiedy wydaje się, że jest już za późno, żeby je wykonać? Zyskujesz pozorne usprawiedliwienie w razie niepowodzenia. Taka postawa jest związana z wymagającym, skupionym na ocenach systemem nauczania. W rezultacie uczeń nie potrafi zabrać się do pracy bez myślenia o tym, jak zostanie oceniony i tym samym próbuje uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji. Przykładowo uczeń stresuje się na samą myśl oddania mało interesującego wypracowania.
- Lęk przed sukcesem
Obawiasz się, że sukces wywoła zazdrość lub pociągnie za sobą kolejne większe oczekiwania, którym możesz nie sprostać? Zatem będziesz próbował nie wyróżniać spośród innych. Nie awansujesz, aby koledzy nie mieli Ci tego za złe…
- Lęk przed bezradnością
Chcesz mieć wszystko pod kontrolą? Skupiając się na własnej autonomii, w przypadku mało ambitnego zadania, możesz uciekać się do prokrastynacji, aby potwierdzić swoją niezależność.
Myśl #4
Najpierw wybierz najobrzydliwszą żabę. Musisz przygotować się do kartkówki z historii i geografii? Co cię bardziej obrzydza? Zacznij od tego. Dlaczego? Bo jak łykniesz tę żabę to już ta druga to pikuś. Dzięki temu zabierasz się za najistotniejsze zadania:)
Oprzyj się pokusie rozpoczęcia nauki od łatwiejszego zadania, ponieważ satysfakcja z wykonania tego trudniejszego lepiej wpłynie na Twoją motywację niż gdy wykonasz jakiś bzdet a ta najobrzydli wasz (najtrudniejsze zadanie) będzie przed tobą.
Myśl #5
Ćwicz. Zrób nawyk z tego, co działa i co Tobie się sprawdza.
Spacer przed nauką cię wycisza? Niech to będzie twój nawyk. Tak samo jak codzienne szukanie swoich żab do połknięcia.
Znacie metodę łańcucha?
Ta metoda dotyczy zarzadzania zadaniami i formowania nowych nawyków, które automatyzują naszą działania oszczędzając czas i energię np.na zastanawianie się od czego zacząć naukę? Metodę tę opisał w swojej książce Jerry Seinfeld, satyryk, który szukał pomysłu na systematyczną pracę nad swoimi nawykami. Zakreśla on w kalendarzu dni, w których zrealizował swoje zadanie, w ramach wypracowywania nawyku działania. Z biegiem czasu krzyżyki układają się w formę „łańcuszka”, który szkoda mu przerywać. Im dłuższy łańcuszek uda się „wyhodować”, tym większa motywacja będzie do jego przedłużania i tym większa strata emocjonalna z jego przerwania. Kalendarz możesz prowadzić w formie wydrukowanej, online w przeglądarce lub w jednej z wielu aplikacji dostępnych na Twój smartfon. Ta metoda dobrze się sprawdza, przy zadaniach wymagających bardzo systematycznej regularnej pracy, jak nauka języków obcych, czy np. podnoszenie kompetencji
Myśl #6
Zauważaj swoje sukcesy w nauce:) Wykonanie zadanie uruchamia poczucie satysfakcji. Ono uruchamia energię, pozytywne nastawienie, pewność siebie.
I koktajl endorfin gotowy by rozniecić zapał twórczy
Myśl #7
3xD
Decyzja Dyscyplina Determinacja
Z robieniem czegoś jest zawsze tak samo- póki nie podejmiesz decyzji, że startujesz nic się nie wydarzy. Czasem jest tak, że planujemy coś, analizujemy długie godziny. Doszlifowujemy plan. Snujemy wizję wielkich efektów. I na tym poprzestajemy.
Decyzja
Zadaj sobie pytania:
1.Czy chcę to zrobić?
2.Czy to mi się przyda teraz? W tym momencie życia?
3. Zacznę dziś?
Jeżeli na wszystkie 3 pytania odpowiedziałeś/łaś TAK, masz pierwszy punkt za sobą.
Czasem trudno nam narzucić sobie rytm pracy. Określić kiedy siadamy do nauki czy konkretnego zadania. Nie mamy wyrobionych nawyków zorganizowania pracy np. stałych pór dnia czy tygodnia.
Dyscyplina
Zadaj sobie pytania:
1. Kiedy mogę się tym zajmować?
2. Ile czasu?
3. Gdzie będę spisywał/spisywała efekty( zrealizowane kroki)
Jeżeli masz odpowiedzi na te 3 pytania przygotuj sobie miejsce na odhaczanie, że np. jak co środa od 18.00 do 20.00 słuchałeś rozwojowych podcastów lub uczyłeś się języka czytając obcojęzyczna książkę. Czasem trudno jest nam wzbudzić w sobie determinację- chęć do działania, bo czasem ta środa była parszywa… dobrze, że za chwilę czwartek, nowy dzień. Każdemu może się zdarzyć zupełna niemoc i brak motywacji bo wykorzystaliśmy już dostępne pokłady energii. Ale jeżeli widzisz, że takich dni jest lub może być więcej przygotuj plan awaryjny:
Determinacja
1. Znajdź osobę, która przypomni ci o Twoim zadaniu, pomoże, wesprze słowem? Może grupa ludzi, jeżeli obserwujące Cię na FB czy insta osoby czekają na jakieś Twoje działanie?
2. Wcześniej określ jakiś plan absolutnego minimum – jeżeli nie dwie godziny o chociaż 20 minut.
3. Miej gdzieś na wierzchu wcześniej przygotowaną listę „dlaczego ja o w ogóle robię”- przypomni Ci o Twoich celach, marzeniach i wartościach.
Myśl #8
Ósmy punkt z listy ważnych (według mojego subiektywnego zdania) myśli z książki Briana Tracy „Zjedz tę żabę” brzmi
- notuj cele
- długopisem
- na papierze
- zadbaj by cel był SMART
Co to znaczy SMART? tutaj notatka na ten temat: https://www.facebook.com/Umyslniepl-2057463730989336/photos/3190934270975604
Zgodnie z tą metodą, cel powinien być:
S – Specific – czyli szczegółowy, specyficzny, sprecyzowany
M – Measurable – czyli mierzalny, możliwy do zmierzenia
A – Achievable – czyli ambitny, stymulujący ale możliwy do zrealizowania
R – Relevant – czyli ważny dla ciebie
T – Timely/Trackable – czyli terminowy, określony w czasie
E – Exciting – czyli jak bardzo jest dla Ciebie ekscytujący, motywujący
R – Recorded – czyli zapisany i widoczny na bierząco jego postęp
Źle sformułowany cel:
- Nauczę się angielskiego w tym roku.
- Będę lepszą negocjatorką.
- W tym roku szkolnym będę więcej się uczyła.
W czym problem? W tym, że te cele są zupełnie nie określone
Dobrze sformułowany cel:
Nauczę się do końca pierwszego semestru 120 najpopularniejszych idiomów z których napiszę test na poziomie minimum 85 %. Czy taki cel wydaje Wam się łatwiejszy do monitorowania? Do rozliczenia? Ciężej będzie się z niego wymigać?
Myśl #9
Małe kroki są często ważniejsze niż wielkie przełomy. Co możesz osiągnąć dzięki skupieniu się na detalach i mikro zmianach? Często chcemy rewolucyjnych efektów i myślimy, że tylko rewolucja w podejściu może nam je przynieść. Co nam to daje? Spalamy przez to masę energii i marnujemy czas na rzeczy, które wcale tego nie wymagają. Duży cel jak np. przeczytanie jednej książki tygodniowo czy nauczenie się programowania po prostu przytłacza. Jest zbyt trudny w realizacji.
Małe kroki to:
- małe obciążenia (wraz z postępami podnoś poprzeczkę)
- małe sukcesy, które można zauważyć
- myślenie wolne od presji dużego celu
- sprawia, że cel wydaje się z góry wyznaczoną drogą
Co zyskujecie, rozbijając duże zadania na małe kroki?
- małe kroki pokazują jak coś realnie osiągnąć
- małe kroki nie przerażają tak bardzo jak duże marzenia
- małe kroki odciążają naszą głowę – gdy porządnie zaplanujemy długofalowy plan działania, przestaniemy wciąż zadręczać się, jak i kiedy coś zrobić.
- małe kroki pozwalają regularnie zauważać efekty – dzięki wykonywaniu drobnych, pojedynczych zadań, powoli zbliżamy się do celu i stopniowo zauważamy tego skutki.
- małe kroki sprawiają, że nie zniechęcisz się tak szybko – poświęcenie czemuś kilkunastu godzin dziennie przez tydzień brzmi dużo bardziej męcząco niż robienie tego samego np. przez kilka miesięcy, małymi partiami, prawda?
Efekt?
- jest to bardziej efektywne
- nie czujemy się przepracowani i przytłoczeni ilością pracy
- rośnie motywacja
- zamiast tracenia energii na zastanawianie się nad tym, co robić wykorzystamy ją po prostu na działanie.
Myśl #10
Bardzo ważne pytanie, które można sobie zadać zawsze gdy:
- nie wiem czy to, co robię ma sens np. aktywność w tematycznej grupie edukacyjnej,
- nie wiem czy wejść w nowy projekt lub zacząć nową czynność np. czy wykupić dostęp do nowego kursu,
- zastanawiam się czy kontynuować jakąś czynność np. dokończyć czytanie danej książki.
Czy to zbliża/zbliży mnie do mojego celu?
Czy o mi pomaga?
Jeżeli okazuje się, że w grupie w której miałeś/łaś uczyć się języka jest więcej reklam lub bezsensownych dyskusji niż wiedzy i ćwiczeń może lepie się wypisać bo to nie zbliża Cię do celu?
Jeżeli wpadła Ci w ręce informacja o nowym kursie i nie wiesz czy Ci się przyda sprawdź w jakim zakresie tek kurs pomoże Ci osiągnąć założony cel? W dużym? Super, niech będzie pomocny, ale jeżeli jest odległy od Twojego aktualnego priorytetu to może lepiej odpuścić, ale zachować go gdzieś na liście ” Do zrobienia kiedyś”.
Ale pamiętaj też o wybieraniu aktywności, które choć wprost nie wspierają Twojego celu edukacyjnego to przynoszą Ci radość, zabawę – takie rzeczy są Ci potrzebne by ładować baterie motywacji i na to zawsze warto znaleźć czas.
Jeżeli nachodzi Cię myśl, że transz na coś czas, to również warto wrócić do pytania czy to, co robisz przybliża Cię do celu czy nie. Ja podałam przykład książki, bo mam takie doświadczenia (konkretnie 3) gdy przestałam czytać książkę bo:
– w jednym przypadku stek nawarstwionych mitów w tej książce zwyczajnie mnie zdemotywował do dania szansy autorowi
– w jednym przypadku szybko, bo już po pierwszym rozdziale zorientowałam się, że tematyka jednak zupełnie nie dla mnie choć tytuł i streszczenie bardzo mnie zaciekawiło
– w jednym przypadku czytanie po prostu mnie nudziło, bo książka zawierała znaczne uproszczenia i wiedzę, którą już miałam.
Sprawdzaj czy codziennie zrobiłeś/łaś coś, co wsparło realizację celu czy wręcz przeciwnie.Szybko zmapujesz zachowania pozytywne i te, których trzeba unikać:)
Myśl #11
Czy da się słonia łyknąć na raz?
No nie.
- Czy da się ogarnąć gramatykę angielską na raz?
- Czy da się zaprojektować maszynę na raz?
- Czy uda się złożyć samochód w warsztacie na raz?
- Czy da się książkę przeczytać na raz?
- Czy da się na jednym szkoleniu nauczyć negocjacji?
- Czy da się usiąść i na raz powtórzyć materiał do matury?
No nie. Wszystko trzeba pokroić i zjeść po kawałku! Ba, niektóre kawałki to nawet w określonej kolejności. Jak to może się przydać w praktyce, oprócz tego co było w myśli nr 9 o rozbijaniu celu na poszczególne kroki?
PRZYKŁAD
Jeżeli chcesz przygotować ciekawy materiał na jakiś temat i opublikować artykuł, to te duży słoń „OPUBLIKOWANY ARTYKUŁ” pokroisz na mniejsze zadania:
1. zebranie literatury
2. przejrzenie badań
3. określenie spisu treści i tezy
4. rozłożenie pracy, zaplanowanie kiedy i jak będziesz pisał, poprawki redaktorskie,
5. oddanie do recenzji
6. przygotowanie kluczowych fraz i opisu rtykułu
7. ustalenie miejsca publikacji
8. sposoby promocji tej treści
Wykonując kroki po kolei masz większą szansę że zjesz tego słonia a nie zadławisz się nim już przy trąbie…
Myśl #12
Też macie tak, że czasem dłużej zastanowicie się od czego macie zacząć dzień pracy, czas wolny po pracy/szkole lub wolny wieczór niż byście chcieli i w efekcie wytapiacie cenny czas, energię i zapał? Ja tak mam, gdy dzień wcześniej nie zaplanuje przynajmniej 2-3 rzeczy, które chce zrobić kolejnego dnia czy na kolejnej sesji nauki.
Jeżeli rano na klapce od komputera czeka na mnie karteczka napisana poprzedniego dnia, która mi mówi:
” przeczytać mail od X i odpowiedzieć”
” napisać streszczenie przeczytanego wczoraj artykułu”
” wypisać czasowniki modalne w języku włoskim”…
..to siadam i robię, po kolei lub wybieram żabę, którą łyknę pierwsza:) zależy czy zadania się do siebie zbliżone pod względem sensu czy jednak ta jedna ropucha jest do łyknięcia.
Myśl #13
Każda lista ułatwi Ci orientację w zadaniach do wykonania. Widzisz ile ich jest i jak musisz zarządzić swoją energią, aby je wykonać. Zarówno zadania ważne, jak i pilne można umieścić na osiach współrzędnych, które określają stopień ich pilności lub ważności. Ważność i pilność zadań to dwa różne wymiary, które tworzą cztery ćwiartki Matrycy Eisenhowera (zwanej też Macierzą Eisenhowera), która pozwala:
- świadomie zarządzać sobą w czasie,
- analizować i oceniać własną efektywność i wybór działań,
- planować i ustalać priorytet, z punktu widzenia ważności i pilności zadań,
- podejmować trafniejsze decyzje co do podejmowanych aktywności.
1. Ważne i pilne: Zrób jak najszybciej
2. Ważne i niepilne: Zaplanuj realizację
3. Nieważne i Pilne: Deleguj / Outsorcuj
4. średnio Ważne i pilne: Ogranicz / Automatyzuj
5. średnio Ważne i niepilne: Odłóż na później
6. Nieważne i Niepilne: Eliminuj / Usuwaj z listy
Metodę tę opisał między innymi Steven Covey w swoich książkach: „7 nawyków skutecznego działania” i „Najpierw rzeczy najważniejsze” a jej autorem jest pochodzący ze skromnej rodziny, generał amerykański i trzydziesty czwarty Prezydent Stanów Zjednoczonych – Dwight David Eisenhower. Jest on uznawany za jednego z najbardziej produktywnych prezydentów w historii USA.
Myśl #14
Reguła Pareto 80/20 w praktyce, czyli jak osiągać więcej z nauki, za mniej?
Włoski ekonomista Vilfredo Pareto, który zajmował się nierówną dystrybucją dóbr i bogactwa, zauważył, że 80% bogactwa kraju znajduje się w rękach zaledwie 20% społeczeństwa. Potwierdził tę zasadę, badając również sytuację innych państw. Samą zasadę 80/20 sformułował jednak kilkadziesiąt lat później amerykański teoretyk zarządzania Joseph Juran, który zauważył, że 80% wszystkich problemów generowanych jest przez 20% przyczyn.
Reguła Pareto zwana też Zasadą 80/20 mówi o tym, że 20% nakładów i wysiłku odpowiada za 80% osiąganych efektów.Kluczowe jest zatem znalezienie tych 20% najważniejszych rzeczy, które decydują o sukcesie lub porażce. Nie chodzi tu jednak o dokładne proporcje, tylko o pewien kierunek. To ogólna zasada mówiąca o nierównowadze wkładów do wyników. Mówi ona, że mniejsza część z nich odpowiada za większość efektów. Czasem to będzie 20 na 80, a innym razem 35 na 65 lub 7 do 93… Chodzi o to, aby wyłapać ową kluczową mniejszość i na niej się skupić.
CDN…
